Bioróżnorodność i wparcie ekosystemów

Energa  prowadzi politykę ochrony bioróżnorodności i utrzymania stabilności ekosystemów w szczególności na obszarach, na których zlokalizowane są nasze instalacje i obiekty. Dokładamy starań, aby minimalizować negatywny, lokalny wpływ spółek na otoczenie.

Przykładem takich działań jest inicjatywa Energia bioróżnorodności, stanowiąca kompleksowy projekt prośrodowiskowy i edukacyjny. Polega na zakładaniu wieloletnich łąk kwietnych, a tym samym – odtwarzaniu ekosystemów w celu wzrostu bioróżnorodności. Łąki kwietne pozwalają ocalić ginące gatunki roślin i zwierząt, a także zapewniają pożywienie dzikim pszczołom, dając im latem przestrzeń do życia, a zimą – schronienie. Rośliny na łąkach wyłapują też pyły tworzące smog i przyczyniają się do obniżenia temperatury powietrza. Projekt zainaugurowaliśmy w 2020 roku w Ostrołęce, tworząc blisko 2,7 hektara łąk na obszarze składowiska odpadów paleniskowych i przed siedzibą spółki Energa Elektrownie Ostrołęka. W sierpniu 2021 przeprowadziliśmy kolejne etapy prac – koszenie, wysiewy oraz prace związane z pielęgnacją tego ekosystemu. W pierwszym roku, poprzez koszenie, utrzymywany jest niski stan łąki, aby zapewnić jak najwięcej światła dopiero rozwijającym się roślinom wieloletnim. Usuwane są również gatunki inwazyjne.

Energa Elektrownie Ostrołęka w 2021 roku rozpoczęła realizację badań wpływu Elektrowni Ostrołęka B na ichtiofaunę rzeki Narew. Badania mają na celu ocenę obecnego stanu ichtiofauny rzeki oraz zaplanowanie ewentualnych działań prowadzących do wyeliminowania potencjalnego negatywnego wpływu elektrowni na stan ichtiofauny rzeki Narew. Prace badawcze i monitoringowe realizowane były w okresie od kwietnia 2021 roku do końca marca 2022 roku. W pierwszym etapie prowadziliśmy obliczenia składu, liczebności oraz struktury wiekowej ichtiofauny przepływającej w rzece oraz szacowaliśmy jej straty w wyniku poboru wody do układu chłodzenia.

Badaliśmy również skład gatunkowy i kondycję ichtiofauny wychwyconej i zrzuconej z powrotem do rzeki. Jednocześnie wykonamy analizę wpływu temperatur na poszczególne siedliska objęte terenem badań w 43 wyznaczonych punktach badawczych. Podsumowaniem projektu będzie raport zawierający opis wszystkich przeprowadzonych badań i pomiarów, analizę i omówienie uzyskanych wyników i ewentualne przedstawienie rozwiązań optymalnych z punktu widzenia operacyjnego i środowiskowego.

Energa Wytwarzanie SA przeciwdziała wpływowi elektrowni wodnych na bioróżnorodność rzek i jezior oraz uczestniczy w monitorowaniu efektów swojej działalności w tym zakresie poprzez:

• partycypację w cyklicznych zarybieniach rzek i jezior wykonywanych w porozumieniu z właściwymi terenowo oddziałami Polskiego Związku Wędkarskiego. Celem zarybień jest niwelowanie ewentualnych strat w ichtiofaunie poprzez utrzymywanie liczebności wybranych gatunków ryb na stałym poziomi. Koszty zarybiania poniesione przez spółkę w roku 2021 wyniosły 149 680,93 zł;
• stopniowe wyposażanie kolejnych elektrowni wodnych w przepławki, umożliwiające pokonanie stopnia wodnego
  nie tylko gatunkom ryb wędrownych, ale również innym organizmom wodnym, które w poszczególnych fazach cyklu życiowego podejmują krótkodystansowe migracje;
• współpracę z Polskim Związkiem Wędkarskim przy cyklicznym przenoszeniu osobników wybranych gatunków ryb powyżej budowli piętrzącej, aby umożliwić im migrację w górę rzeki;
• współpracę z instytucjami badawczymi zajmującymi się monitoringiem przyrody, m.in. z Instytutem Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie, który na terenie wybranych elektrowni wodnych prowadzi obserwację wstępującego węgorza.

Ponadto na terenie MEW Rościno Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty, współpracując z Instytutem Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie, poprzez własne urządzenia, monitoruje działanie przepławki przy MEW Rościno. W ramach projektu unijnego Ochrona łososia atlantyckiego i minoga rzecznego na Specjalnym Obszarze Ochrony Siedlisk Dorzecze Parsęty PLH 320007.

Tereny chronione, na których zlokalizowane są instalacje eksploatowane przez Energę OZE to:

• 10 obszarów siedliskowych SOOS Natura 2000,
• 7 obszarów ptasich OSO Natura 2000,
• 12 obszarów chronionego krajobrazu,
• 3 parki narodowe/krajobrazowe,
• 2 rezerwaty przyrody.

Energa Kogeneracja na terenie Elektrociepłowni Elbląg posadziła w 2021 około 60 drzew. To m.in. klony, jarzęby i świerki, które pochodzą z lokalnego gospodarstwa rolno-ogrodniczego. Nasadzenia zastępcze mają związek z programem inwestycyjnym prowadzonym na tym obszarze. Jednym z jego elementów jest budowa kotłowni rezerwowo-szczytowej (KRS) o zainstalowanej mocy cieplnej ok. 114 MWt. Dzięki niej (oraz zaplanowanej na kolejny etap budowie układu silników gazowych) węgiel nie będzie już głównym paliwem wykorzystywanym do produkcji ciepła w Elblągu.

Druga edycja Akademii Planety Energii z bioróżnorodnością

Od ponad 10 lat Energa prowadzi program edukacyjny Planeta Energii skierowany do uczniów szkół podstawowych. Popularyzuje wiedzę na temat energii elektrycznej, a także zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Ostatnim dwóm edycjom Planety Energii towarzyszy Akademia Planety Energii, w ramach której realizowane są m.in. warsztaty dla nauczycieli. Zajęcia te stanowią inspirację w przygotowaniu ciekawych zajęć lekcyjnych. W drugiej edycji Akademii Planety Energii, która była nagrodą dla zwycięskich nauczycieli w X edycji konkursu, podczas dwudniowych warsztatów zajęcia poprowadził m.in. Maciej Podyma z Fundacji Łąka. W czasie warsztatu nauczyciele mieli okazję poszerzyć swoją wiedzę na temat bioróżnorodności i poznać metody na skuteczne jej przekazanie dzieciom. Uczyli się m.in. jak zakładać przyszkolne łąki kwietne. Nauczyciele otrzymali także materiały edukacyjne i specjalne mieszanki nasion do zakładania łąk kwietnych.